انتقاد جوادی آملی: اقتصاد کشور با سفارش درست نمی‌شود

آیت الله جوادی آملی در جلسه درس اخلاق هفتگی خود که امروز چهارشنبه در مسجد اعظم قم به صورت حضوری و با حضور اقشار مختلف مردم برگزار شد، به شرح حکمت ۱۳۲ و ۱۳۳ نهج البلاغه پرداخت.

بنابر روایت شفقنا، او گفت: کلام حضرت این است که «وَ قَالَ (علیه السلام): إِنَّ لِلَّهِ مَلَکاً یُنَادِی فِی کُلِّ یَوْمٍ: لِدُوا لِلْمَوْتِ، وَ اجْمَعُوا لِلْفَنَاءِ، وَ ابْنُوا لِلْخَرَابِ» و در کلام بعدی می‌فرماید: «الدُّنْیَا دَارُ مَمَرٍّ لَا دَارُ مَقَرٍّ وَ النَّاسُ فِیهَا رَجُلَانِ رَجُلٌ بَاعَ فِیهَا نَفْسَهُ فَأَوْبَقَهَا وَ رَجُلٌ ابْتَاعَ نَفْسَهُ فَأَعْتَقَهَا»؛ فرشتگان گاهی به انبیاء و اولیاء ندا می‌دهند که تعبیر در آنجا این است که «الدنیا مزرعة الآخرة»؛ و گاهی هم فرشتگان به غافلان ندا می‌دهند که در این کلام امیرالمومنین آمده است. امیرالمومنین می‌فرماید فرشته‌ای از طرف خدا مامور است و هر روز ندا می‌کند به غافلان، کسانی که شیفته دنیا هستند، دنیا هم نه یعنی زمین و آسمان، چون دنیا به معنای زمین و آسمان و چشمه و کوه و دریا نیست، این‌ها نشانه‌ها و آیات الهی هستند و لذا در قرآن کریم که به این‌ها قسم یاد می‌شود، قسم به بینه است، آسمان و زمین حجت حق هستند، آیات الهی هستند، دنیا که مذموم هست، این اعتباریات در دنیاست مانند مقام و پست و مال و ملک، این‌ها دنیاست و فرشته‌ها به این گروه از دنیازدگان می‌گوید که خود را فروختید!

آیت‌الله جوادی آملی ادامه داد: دنیا محل قرار انسان نیست؛ «الدُّنْیَا دَارُ مَمَرٍّ لَا دَارُ مَقَرٍّ»؛ دنیا قرارگاه نیست، بلکه آخرت قرارگاه است، ما در آخرت به قرارگاه می‌رسیم و ثابت می‌شویم و نه ساکن؛ و لذا اگر میلیادر‌ها سال هم آنجا بمانیم خستگی ندارد، همانطور که فرشته‌ها سال‌ها در آنجا هستند و خستگی ندارند، موجود ثابت منزه از خستگی است و لذا وقتی ما به آخرت و دار القرار می‌رسیم، ثابت می‌شویم و نظیر فرشته‌ها آنجا خستگی نداریم.

او افزود: امیرالمومنین علی علیه السلام می‌فرماید من سخنگوی رسمی قرآن کریم هستم و من هستم که خبر می‌دهم قرآن چه گفته است، قرآن کریم دنیا و مردم دنیا و وظیفه مردم در دنیا را معرفی کرده است، فرموده است که دنیا، پنج مرحله دارد، ﴿اعْلَمُوا أَنَّمَا الْحَیاةُ الدُّنْیا لَعِبٌ وَ لَهْوٌ وَ زِینَةٌ وَ تَفاخُرٌ بَیْنَکُمْ وَ تَکاثُرٌ فِی الْأَمْوالِ وَ الْأَوْلادِ﴾؛ شیخ بهایی این آیه را چنین تعبیر کرده اند که دنیا پنج بخش دارد، کودکی، نوجوانی، جوانی، میانسالی و سالمندی که لعب و بازی برای دوران کودکی است و تکاثر برای دوران سالمندی انسان، باید بدانید که کسی با بازی و سرگرمی سیر نمی‌شود، خسته می‌شود و به هدف نمی‌رسد، اگر انسان تشنه بخواهد خود را با لعاب دهان سیراب کند، فریب خورده است.

این مرجع تقلید گفت: در مقابل دنیازدگان، افراد دیگری هستند که آزادمردان هستند، این‌ها با دنیا معامله کردند، این‌ها به مقام و پست و جایگاهی هم که می‌رسند، آن مقام و پست، برده آنهاست نه آن‌ها برده آن جایگاه، ذات اقدس الهی از این‌ها به احرار، یعنی آزادمردان یاد می‌کند.

آیت الله جوادی آملی ادامه داد: اصل دیگر این است که خداوند می‌فرماید من این دنیا که سراسر نور است و همه آیات الهی هستند از آسمان و زمین و چشمه و دریا و خشکی را آفریدم و در اختیار شما قرار دادم و می‌خواهم که ﴿وَاسْتَعْمَرَکُمْ فِیهَا﴾، از شما می‌خواهم زمین را استعمار کنید، این استعمار مقدس است، استعمار پلید این است که کشوری کشور دیگری را استعمار کرده و به نفع خودش، کشور او را آباد کند، ولی خدا می‌فرماید که من از شما طلب می‌کنم که شما زمین را آباد کنید، از دل کوه‌ها معدن و چشمه در بیاورید، کشورتان را آباد کنید، دنیا را آباد کنید و منتظر غیب نباشید، بلکه خودتان تلاش و کوشش کنید.

او افزود: ذات اقدس الهی از ما طلب کرده که زمین را آباد کنیم و آبادی زمین علم و سواد و مدیریت می‌خواهد، اقتصاد مثل راهپیمایی نیست که سفارش شود و با سفارش حل شود، دستوری نیست، این یک علم است که مدیریت، جامعیت، زمین شناسی و زمان شناسی می‌خواهد، لذا باید درس خواند، با سواد شد، آن‌هایی که درسش را خوانده اند آن‌ها را احترام کنیم و نرنجانیم و از آن‌ها بهره بگیریم.

این مرجع تقلید شیعیان اظهار کرد: حدیثی را امام باقر به نقل از امیرالمومنین نقل فرموده است که کانَ أمیرُ المؤمنینَ علیه السلام یقولُ: «مَن وَجَدَ ماءً و تُرابا ثُمّ افتَقَرَ فَأبعَدَهُ اللّه»، می‌فرماید کسی که آب دارد، خاک دارد، ولی دست فقر را به این طرف و آن طرف دراز می‌کند، از رحمت خدا به دور است، چنین دولت و ملتی مورد نفرین امیرالمومنین علیه السلام، است.

آیت الله جوادی آملی گفت: اقتصاد از پییچیده‌ترین کارهاست و با سفارش حل نمی‌شود لذا باید از متخصصین در این حوزه استفاده کرد، حرمتشان را حفظ کرد و محترم شمرد و همچنین باید افراد متخصصی را در این حوزه تربیت کرد.

منبع: شفقنا