کمتر شناخته شده‌ها در صدر جدول نتایج انتخابات / قالیباف قربانی عبور از اصولگرایی شد / ۳ سناریو برای دومین دور انتخابات

حامیان قالیباف تا شب انتخابات امیدوار بودند با انصراف جلیلی، مانند سال ۱۴۰۰، فرصت نبرد نهایی با پزشکیان را پیدا کرده و کار انتخابات را در دور اول یکسره کنند.

این اتفاق اما رخ نداد و جلیلی با رای ناباورانه ۹/۵ میلیونی، نشان داد می‌تواند به تنهایی مدعی پیروزی باشد.

خبرفوری پیش از این در یک گزارش تحلیلی پیش بینی کرده بود که چهره‌های ناشناخته‌تری مانند مسعود پزشکیان شانس بیشتری برای پیروزی در انتخابات دارند. درست مانند سید محمد خاتمی در سال ۷۶ یا محمود احمدی نژاد در سال ۸۴.

پس از پزشکیان، جلیلی کمترین سابقه اجرایی را داشت. شاید برای همین، حالا او به دور دوم رفته، آن هم با رایی سه برابر محمدباقر قالیباف که گمان نمی‌برد تا این حد نامحبوب باشد.

به نظر می‌رسد بدنه رای اصولگرایی با عبور از توصیه‌های پدرانه ژنرالها، مستقلا رای خود را به نامزدی دادند که شانس پیروزی بیشتر داشت. برای همین هم آرای جلیلی ناگهان صعودی شد اما قالیباف قربانی این جابجایی رای در روزهای آخر شد و با کمترین رای در سه تجربه انتخاباتی ۲۰ ساله، احتمالا دیگر رویای ریاست جمهوری را از سر بیرون خواهد کرد.

البته این فقط اصولگرایان نبودند که به توصیه‌ها برای رای به قالیباف بی توجهی کردند. اصلاح‌طلبان هم همین راه را رفتند و مشارکت ۴۰ درصدی نشان داد که دستکم نیمی از سازمان رای اصلاحات به تحریم روی آورد و حاضر نشد به تبعیت از برادران بزرگتر، به پزشکیان رای دهد.

به این ترتیب حالا با عبور ۱۰ ساله جامعه از اصولگرایی و اصلاح‌طلبی، جامعه سیاسی ایران چنان اتمیزه شده که هر کس با اجتهاد و تحلیل خود عمل می‌کند و هویت حزبی و سیاسی بی‌معنا شده است. این شرایط را شرایط اکسپرسیونیستی می‌نامند؛ شرایطی که در آن هر فرد، خود به بیان مواضع خود می‌پردازد و اصطلاحا پشت دست گروهی سیاسی بازی نمی‌کند.

این اتفاق به لطف فراگیری شبکه‌های اجتماعی رخ داده است، چراکه این شبکه‌ها می‌تواند به فرد برای درک شرایط و اطلاع از همه تحلیلها کمک کرده و در نهایت او را به تصمیمی فردی مبتنی بر تجربه زیسته فرد برساند.

در این اکوسیستم جدید سیاسی، عملا ائتلاف‌ها و شکافها بی‌معناست. آنچه مهم است، احساس فرد در مواجهه با کنش سیاسی است. مثلا اگر فردی که با اصولگرایان همدلی داشته، احساس کند مسعود پزشکیان به اصولگرایی از جنس او نزدیک است، رای خود را بی توجه به سوابق اصلاح طلبی این کاندیدا به سود وی به صندوق می اندارد.

بنابراین در یک هفته مانده تا مرحله دوم انتخابات، دستکم سه سناریو با نتایج مختلف قابل پیش‌بینی است که هر یک، معادلات انتخاباتی را بهم می‌ریزد.

سناریوی اول، اتحاد اصولگرایی و جمع کامل آرای قالیباف و جلیلی است. شبیه این سناریو در سال ۸۴ رخ داد، آنجا که رای لاریجانی و قالیباف هم به سبد احمدی نژادی ریخته شد که با هاشمی رفسنجانی رقابت می کرد. در این شرایط، با فرض تداوم آرای فعلی پزشکیان، جلیلی در اتحاد با قالیباف رئیس‌جمهور خواهد شد.

سناریوی دوم، تغییر شرایط به سود پزشکیان است. احتمال دارد بخشی از بدنه رای قالیباف به سمت پزشکیان سوق یابد، به‌خصوص که دعواهای دقیقه نودی قالیباف و جلیلی بر سر انصراف، هواداران این دو را نسبت به هم بی‌اعتماد کرده است. از سوی دیگر ممکن است بخشی از تحریمی‌ها، از ترس ریاست جمهوری جلیلی، در دور دوم شرکت کنند و به پزشکیان رای دهند. این شرایط می‌تواند پزشکیان را پیروز نهایی انتخابات کند.

حامیان رای به پزشکیان در مرحله دوم معتقدند که ناراضیان، در دور اول با تحریم انتخابات، پیام خود را به نظام رسانده‌اند و حالا در مرحله دوم با رای اعتراضی به پزشکیان شانس ارسال پیام دوم را دارند

در این بین سناریوی سومی هم در کار است. در این سناریو، احتمالا به جز آرای تشکیلاتی جلیلی و پزشکیان که هر یک حدود ۵ میلیون رای را در بر می‌گیرد، هردو برای جذب آرای دیگر باید دوباره تلاش کنند. جلیلی می‌کوشد آرای قالیباف را به سمت خود بکشاند، پزشکیان هم تلاش می‌کند رای قالیباف و تحریمی‌ها را به سبدش بیفزاید.

بنابراین عملا بازی انتخابات دوباره آغاز شده است. در دور دوم، شاید فشار تحریمی‌ها برای رای ندادن کمتر شود، چراکه نرخ مشارکت در مرحله دوم معمولا جدی گرفته نمی‌شود. حامیان رای به پزشکیان در مرحله دوم معتقدند که ناراضیان، در دور اول با تحریم انتخابات، پیام خود را به نظام رسانده‌اند و حالا در مرحله دوم با رای اعتراضی به پزشکیان شانس ارسال پیام دوم را دارند.

دوقطبی "پزشکیان-جلیلی" به مدت یک دهه تاثیر مهمی بر سیاست ایران خواهد گذاشت. اینکه کدامیک از این دو قطب موفق به فتح پاستور خواهد شد، وضعیت ایران و حتی منطقه را متحول خواهد کرد.

منبع: خبر فوری