شتاب بحران انسانی در غزه همزمان با خروج دوباره آمریکا از یونسکو
گزارش تازه برنامه جهانی غذا نشان میدهد حدود یکسوم مردم غزه برای روزهای متوالی دچار گرسنگی شدید بودهاند و ۹۳ درصد خانوادهها به آب آشامیدنی سالم دسترسی ندارند.

بحران انسانی در نوار غزه با سرعتی هشداردهنده در حال تشدید است. طبق گزارش سازمان جهانی بهداشت، از ابتدای سال ۲۰۲۵ تاکنون، ۷۴ نفر در نتیجه سوءتغذیه جان باختهاند که ۶۳ مورد آن تنها در ماه ژوئیه رخ داده و ۲۴ نفر از جانباختگان کودکان زیر ۵ سال بودهاند. همچنین، گزارش تازه برنامه جهانی غذا نشان میدهد حدود یکسوم مردم غزه برای روزهای متوالی دچار گرسنگی شدید بودهاند و ۹۳ درصد خانوادهها به آب آشامیدنی سالم دسترسی ندارند.
گرسنگی و نبود آب تنها بخشی از بحران گسترده انسانی در این منطقه هستند. اگر نبود خدمات درمانی و کمبود دارو، فروپاشی نظام خدمات عمومی و کشته شدن غیرنظامیان در بمبارانها یا حین دریافت کمکهای بشردوستانه را هم در نظر بگیریم، غزه بهروشنی به وضعیت فاجعهبار و نومیدی مطلق رسیده است.
راهحل این بحران از مدتها قبل مشخص بوده است: آتشبس فوری و تضمین ارسال گسترده و روان کمکهای بشردوستانه به ساکنان غزه. جامعه بینالمللی نیز در این خصوص اتفاق نظر دارد. در تازهترین موضع، وزارت خارجه چین اقدامات آسیبزا علیه غیرنظامیان را بار دیگر محکوم کرده است. همچنین، وزیران خارجه ۲۵ کشور از جمله بریتانیا، استرالیا، کانادا، ژاپن و فرانسه بهطور مشترک خواستار برقراری آتشبس و لغو محدودیتهای ارسال کمک شدهاند.
در همین حال که گرسنگی و بحران انسانی در غزه شتاب میگیرد، آمریکا اعلام کرد قصد دارد از سازمان علمی، فرهنگی و آموزشی ملل متحد (یونسکو) خارج شود و دلیل این تصمیم را مواضع ضداسرائیلی این نهاد و حمایت آن از فلسطین عنوان کرد.
بروس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، اعلام کرد که این تصمیم به اطلاع آدری آزوله، دبیرکل یونسکو، رسیده است. از جمله دلایل این اقدام، «تعارض مواضع یونسکو با اولویتهای آمریکا»، «پذیرش عضویت فلسطین» و «افزایش بیانیههای ضداسرائیلی در سازمان» اعلام شدهاند.
این نخستینبار نیست که آمریکا یونسکو را ترک میکند. در سال ۲۰۱۷، یونسکو منطقه قدیمی شهر الخلیل را بهعنوان میراث جهانی در خطر برای فلسطین ثبت کرد که با مخالفت شدید آمریکا و اسرائیل روبهرو شد و دولت ترامپ تصمیم به خروج از این نهاد گرفت.
آدری آزوله، دبیرکل یونسکو، با ابراز تأسف از تصمیم جدید آمریکا، اتهامات وارده را رد کرد و از نقش یونسکو بهعنوان نهادی چندجانبه و عملیاتی دفاع کرد. این سازمان با همکاری ۱۹۴ کشور عضو، در زمینههایی چون آموزش، تنوع زیستی، مقابله با چالشهای هوش مصنوعی، حفاظت از میراث فرهنگی، ترویج اطلاعات معتبر و ... فعالیت دارد.
یونسکو همچنین در غزه، در قالب برنامههایی چندجانبه در زمینه فرهنگ، آموزش و حمایت روانی، کمکهای بشردوستانه به مردم، بهویژه کودکان و نوجوانان ارائه میدهد. این کمکها شامل پروژههای هنردرمانی، نجات نسخههای تاریخی، آموزش کادر درمان و هماهنگی عملیات اضطراری بشردوستانه است.
در حقیقت، خروج آمریکا از یونسکو بخشی از روندی گستردهتر است. آمریکا پیشتر نیز از دیگر سازمانهای بینالمللی خارج شده است. در سال ۲۰۱۸، به دلیل آنچه «سوگیری علیه اسرائیل» و «عدم برخورد مناسب با وضعیت حقوق بشر در کشورهایی مانند ایران» نامیده شد، از شورای حقوق بشر سازمان ملل خارج شد. در سال ۲۰۲۰ نیز با استناد به «هزینه بالا» و «نفوذ نادرست اعضا»، از سازمان جهانی بهداشت خارج شد. همان سال، از توافق اقلیمی پاریس نیز با این بهانه که «بار مالی بر دوش آمریکا میگذارد»، خارج شد.
این رویکرد، الگوی روشنی را نشان میدهد: هرگاه منافع یک نهاد بینالمللی با منافع آمریکا یا متحدانش در تضاد باشد، واشنگتن خروج از آن را بهعنوان گزینه پیشفرض انتخاب میکند. دولت فعلی آمریکا عملاً چندجانبهگرایی را زیر سؤال برده و تنها زمانی وارد همکاری بینالمللی میشود که آن همکاری با منافع خاصش همسو باشد.
در چنین شرایطی، خروج آمریکا از یونسکو در بحبوحه بحران انسانی غزه چندان عجیب نیست؛ آن هم زمانی که کودکان با چشمانی اشکبار و دستانی خالی در صف کمکهای غذایی ایستادهاند. حتی در قبال بحران انسانی، آمریکا از همکاری چندجانبه سر باز میزند. و در مورد اقدامی که میتواند واقعاً تأثیرگذار باشد، یعنی توقف حمایت از اسرائیل، نیز از خود ارادهای نشان نمیدهد.
زمانی که سیاستزدگی بر کرامت انسانی اولویت مییابد، خروج آمریکا بهروشنی نشاندهنده موضع سرد این کشور در قبال مردم فلسطین است. ایالات متحده در این بحران، به جای انتخاب جان انسانها، منافع ژئوپلیتیک خود را ترجیح داده است.
منبع: رادیو بین المللی چین
دیدگاه تان را بنویسید