پزشکیان به تنهایی نمی تواند مساله فیلترینگ را حل کند

گروه سیاست نامه‌نیوز: رفع فیلترینگ به کلافی سردرگم تبدیل شده است و تا اینجای کار برخلاف آنچه دولت اذعان دارد که خواهان رفع فیلتر است اما شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌های محبوب ایرانیان مانند اینستاگرام، یوتیوب و تلگرام رفع فیلتر نشده است. در چنین شرایطی پرسش بسیاری آن است که آیا دولت عزمی واقعی برای رفع فیلتر ندارد یا آنکه توان لازم برای تحقق این امر را ندارد؟

جلال جلالی‌زاده، نماینده اسبق مجلس و فعال سیاسی، درباره این موضوع به «نامه‌نیوز» گفت: «فیلتر کردن شبکه‌های اجتماعی نشانه ضعف تصمیم‌سازان در هر کشوری است. در عین حال، روشن است که وجود تصمیم‌گیری‌های دوگانه در هر ساختاری باعث آشفتگی در روند تصمیم‌گیری می‌شود. امروز موضوع رفع فیلتر به مسئله‌ای چندبعدی و پیچیده تبدیل شده است. ساختار دشوار و چندلایه تصمیم‌سازی در ایران، منافع گروه‌هایی که از تداوم فیلترینگ سود می‌برند و از سوی دیگر جایگاه ضعیف دولت در شورای عالی فضای مجازی سبب شده است که دولت نتواند به‌طور مؤثر از حقوق مردم دفاع کند. اعضای شورای عالی فضای مجازی نیز در عمل، به یکی از موانع اصلی رفع فیلتر تبدیل شده‌اند. در نتیجه، دولت به‌عنوان نهاد اجرایی کشور، در برابر بخش‌هایی از حاکمیت قرار گرفته و اجازه ندارد به‌صورت مستقل در این زمینه اقدام کند. افزون بر این، دولت خود نیز اراده و جسارت لازم برای حل مسئله را نشان نداده است و وزارت ارتباطات نیز در عمل، عملکردی منفعلانه دارد».

او ادامه داد: «برخی افراد دغدغه‌های فرهنگی و امنیتی را بهانه‌ای برای ادامه فیلترینگ قرار داده‌اند؛ در حالی‌که واقعیت آن است که گروهی از گردش آزاد اطلاعات بیم دارند و برخی دیگر از تداوم فیلترینگ منافع مالی به دست می‌آورند. مردم ناچارند برای استفاده از فیلترشکن‌ها هزینه‌های مالی سنگینی بپردازند و همین امر به منبع درآمدی برای عده‌ای تبدیل شده است که طبیعی است تمایلی به رفع فیلتر نداشته باشند. در شأن کشور نیست که وضعیت اینترنت در ایران از همه کشورهای منطقه نامطلوب‌تر باشد».

این فعال سیاسی همچنین بیان کرد: «دولتی که در حوزه فضای مجازی قدرت تصمیم‌گیری ندارد و به وعده‌های خود در این زمینه عمل نمی‌کند، در قضاوت کلی‌عمومی با اتهام ناکارآمدی روبه‌رو خواهد شد. البته مسئله اصلی فقط رفع فیلتر نیست. مشکل در تصمیم‌گیری‌های دوگانه، موانع سیاسی و وجود حلقه‌ای قدرتمند و انحصارگر در شرایط کنونی است. افکار عمومی باید دولت را تحت فشار قرار دهد تا به وعده‌های خود از جمله رفع فیلترینگ عمل کند. امروزه اینترنت برای بخش بزرگی از جامعه، ضرورتی همانند آب و هواست؛ عنصری حیاتی برای کار، آموزش، و زندگی روزمره. اگر رئیس‌جمهور نتواند قدرت لازم برای رفع فیلتر را اعمال کند، باید بپذیرد که دچار شکست شده است و ناگزیر است هزینه سیاسی آن را بپردازد، چرا که فشار افکار عمومی در این زمینه اجتناب‌ناپذیر است».

جلالی‌زاده در پایان گفت: «دولت در برابر جریان‌های تندرو که خواهان تداوم فیلترینگ هستند، ضعیف عمل می‌کند و آن‌گونه که شایسته است در برابر آن‌ها ایستادگی ندارد. این گروه‌ها از آگاهی و اطلاع‌رسانی آزاد هراس دارند و در نهادهایی مانند صداوسیما و بخش‌هایی از ساختار قدرت نفوذ دارند. آنان تصور می‌کنند هرچه مردم بیشتر با دنیای خارج و اطلاعات آزاد آشنا شوند، از دامنه نفوذ و قدرتشان کاسته خواهد شد. از همین رو می‌کوشند با اعمال فشار بر دولت، مانع از هرگونه تصمیم برای رفع فیلتر شوند. با این حال، دولت می‌تواند بدون درگیری مستقیم با این جریان‌ها، به‌تدریج و با برنامه‌ریزی هوشمندانه، روند رفع فیلتر شبکه‌های اجتماعی را پیش ببرد. آقای پزشکیان نگاهی باز و روشنی به مسئله فضای مجازی دارد اما تا اینجای کار نشان داده است که در این موضوع جسارت لازم را ندارد».