تلاش دوباره اردوغان برای وارد کردن ترکمنستان به جمع کشور های ترک زبان

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه، یک روز پس از دیدار با دادستان کل کشورهای ترک زبان، میزبان رئیس جمهور ترکمنستان شد. سفر سردار بردی محمداف رئیس جمهور جوان ترکمنستان به ترکیه، در شرایطی صورت گرفته که اردوغان تلاش می کند، ترکمنستان را هر چه بیشتر به سازمان کشورهای ترک نزدیک کند اما این کشور، همچنان در مقام عضو ناظر باقی مانده است.

شواهد نشان می دهد که ترکیه می خواهد روابط خود را با ترکمنستان، در حوزه انرژی و همکاری اقتصادی پیش ببرد و از منابع این کشور ثروتمند گازی استفاده کند.

رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه پس از مذاکره با سردار بردی محمداف، در یک کنفرانس مطبوعاتی در آنکارا گفت: «انتقال گاز از ترکمنستان به بازارهای خارجی از طریق ترکیه در شرایط ژئوپلیتیک کنونی اهمیت راهبردی پیدا کرده است. در این راستا، همکاری ما هم در قالب دوجانبه با ترکمنستان و هم در قالب سه جانبه با اتصال آذربایجان به این سازوکار مهم است.»

اردوغان در ادامه گفت: «به لطف توسعه همکاری ها بر اساس یک مکانیزم کاری مشترک، هدف طرفین کمک به امنیت انرژی است. در این راستا، چشم‌انداز خود را برای توسعه پروژه کریدور حمل ‌و نقل شرق به غرب از دریای خزر بررسی کردیم. همانطور که می دانید ترکمنستان از نظر ذخایر انرژی در بین کشورهای مهم منطقه و جهان قرار دارد. ترکیه و ترکمنستان 13 پروتکل و تفاهم نامه همکاری به ویژه در زمینه انرژی، حمل و نقل، فناوری اطلاعات، آب و هوا و کشاورزی امضا کردند».

اردوغان همچنین به این موضوع اشاره کرد که  شرکت های ساختمانی ترکیه در ترکمنستان، پروژه هایی به ارزش بیش از 50 میلیارد دلار اجرا کرده اند.

اردوغان، بردی محمد اف و سازمان کشورهای ترک زبان

ترکمنستان به عنوان کشوری که از دیرباز سیاست بی طرفی را اتخاذ کرده، همواره تلاش کرده خود را از برخی اقدامات منطقه ای ترکیه و جمهوری آذربایجان دور نگه دارد. اما اردوغان از همه ابزارهای خود استفاده می کند و امیدوار است بردی محد اف جوان، برخلاف پدرش روی او را زمین نیندازد و اندکی وارد گود ملی گرایی ترکی شود!

شاید به همین دلیل بود که رئیس جمهور ترکیه در نشست خبری مشترک با بردی محمداف رئیس جمهور ترکمنستان گفت: «تحولات جهان و به ویژه منطقه ما اهمیت اتحاد ما در سازمان کشورهای ترک را به نمایش گذاشته است. مایلم از این فرصت استفاده کرده و مجدداً تأکید کنم که مشتاقیم ترکمنستان را که یکی از اعضای ناظر سازمان کشورهای ترک است، به عنوان یک عضو کامل در مجمع خانوادگی خود ببینیم.»

رئیس جمهور ترکیه افزود: «در جریان گفتگوهای امروز، روابط خود را یکبار دیگر ارزیابی کردیم و فرصت های همکاری را مورد بحث قرار دادیم. ما توافق نامه هایی در زمینه انرژی، حمل و نقل، تجارت، فناوری اطلاعات، محیط زیست، هواشناسی و تغییرات آب و هوایی، کشاورزی، استانداردسازی، تامین مالی، رسانه، مدیریت منابع انسانی، جوانان و ورزش، آموزش، فرهنگ و آرشیو امضا کردیم. همچنین در مورد توسعه کریدور ترانس خزر شرق – غرب – میانه تبادل نظر کردیم. در جریان مذاکرات متوجه شدیم که در بسیاری از مسائل دیدگاه های مشابهی با ترکمنستان داریم. روابط اقتصادی و تجاری ما به طور طبیعی بخش مهمی از دستور کار امروز را تشکیل می دهد. مجمع تجاری ترکیه و ترکمنستان که امروز برگزار شد همچنین به بهبود تعامل بین بازرگانان و نهادهای مربوطه کمک کرد.

دعوت از پیمانکاران ترک به ترکمنستان

سردار بردی محمداف رئیس جمهور ترکمنستان در افتتاحیه همایش تجاری ترکمن- ترکیه در آنکارا از شرکای ترکیه برای توسعه همکاری در کشاورزی و استفاده منطقی از منابع آبی دعوت کرد.

او در سخنان خود گفت: «امروزه کشاورزی یکی از بخش‌های اصلی اقتصاد است. وظیفه اصلی ما حفظ امنیت غذایی کشورهایمان و کمک به تلاش های بین المللی در این راستا است. در ترکمنستان، بودجه قابل توجهی به بخش کشاورزی و کشت و صنعت اختصاص داده می شود و پایه مادی و فنی آن به طور سیستماتیک بهبود می یابد. در این راستا، پیشنهاد ما افزایش همکاری و تبادل تجربیات با ترکیه در زمینه افزایش عملکرد کشاورزی، بهبود تولید و انتخاب بذر و معرفی پیشرفت ‌های فناوری جدید در تولید است. ما آمادگی خود را برای ایجاد روابط سودمند دوجانبه با شرکت های تخصصی ترکیه در این زمینه ها اعلام می کنیم».

بردی محمداف درباره همکاری های آبی نیز گفت: «امروزه تمام جهان با تغییرات آب و هوایی و سایر تهدیدات زیست محیطی مواجه است و در چنین شرایطی نقش مدیریت آب به طور مداوم در حال افزایش است. در نظر داریم سیستم های تامین و توزیع آب کشورمان را مدرن کنیم و به مشارکت های منطقه ای و بین المللی در این زمینه مهم اهمیت می دهیم. یکی از وظایف اصلی ایجاد مشارکت موثر در زمینه استفاده منطقی از منابع آب و معرفی فناوری های صرفه جویی در مصرف آب است. پروژه‌ های خاصی برای بازسازی و توسعه زیرساخت‌ های بستر و کانال ‌های فرعی رودخانه گاراگوم داریم و مایلیم آمادگی خود را برای همکاری نزدیک با شرکت های تخصصی ترکیه در این زمینه ها اعلام کنیم».

آینده روابط ترکیه – ترکمنستان

ترکمنستان به عنوان کشوری که پس از روسیه، ایران و قطر به عنوان چهارمین قدرت گازی جهان شناخته می شود، جذابیت های خاصی برای ترکیه دارد و اردوغان، با توجه به اعتماد به نفسی که از موفقیت خط لوله تاناپ به دست آورده و گاز آذربایجان را به ایتالیا منتقل کرده، برای گاز ترکمنستان و ازبکستان نیز نقشه دارد. اما مساله اینجاست که  ترکمنستان، در گذشته نیز نشان داده که در بازی با کارت انرژی، یک بازیگر ناشی است.

ترکمنستان، قبلاً با قطع جریان گاز خود به سوی روسیه، نشان داد که در مورد معادلات انرژی جهان، نگرش راهبردی و دوراندیشانه ندارد. بعدها در برابر ایران نیز مرتکب همین خطا شد و تمام تخم مرغ هایش را در سبد چین گذاشت. آن هم در شرایطی که می توانست با طراحی یک استراتژی مستحکم سوآپ، زمینه انتقال گاز به مشتری ثروتمندی همچون عراق را پیدا کند و گاز را از طریق ایران به عراق برساند.

ترکمنستان، حالا هم در شرایطی است که اگر بخواهد با همکاری جمهوری آذربایجان، معامله گازی با ترکیه را شروع کند، با چالش های جدیدی مواجه خواهد بود. چرا که ورود به بازی ترکیه و جمهوری آذربایجان در سازمان کشورهای ترک، مستلزم آن است که عشق آباد به شکل جدی، سیاست بیطرفی را کنار بگذارد.

حال باید دید آیا رئیس جمهور جوان ترکمنستان که پس از پدرش بر کرسی ریاست جمهوری نشسته، همکاری با ترکیه را در یک چهارچوب محدود مالی پیش می برد یا به توسعه همکاری در بخش انرژی نیز نیم نگاهی خواهد داشت.