مذاکرات محرمانه ایران و آمریکا بعید نیست

ند پرایس، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در گفت‌وگو با روزنامه اسرائیل هیوم اعلام کرد که دولت جو بایدن، رئیس جمهور ایالات متحده چندین روش ارتباطی غیررسمی با ایران را برای طرح مسائل متعدد بین دو کشور حفظ کرده است. اما این دیپلمات آمریکایی موضوع بازگشت دولت بایدن به توافق هسته‌ای را رد و عنوان کرد که کماکان احیای برجام با ایران در دستور کار واشنگتن نیست.

به گزارش روزنامه شرق، از عبدالرضا فرجی‌راد، دیپلمات و سفیر پیشین ایران در مجارستان و نروژ درباره احتمال تکرار سناریو مذاکرات محرمانه میان ایران و ایالات متحده سوال کرد که بخش هایی از این گفت و گو به شرح زیر است:

می‌توان این احتمال را داد که به واسطه مسائل سیاسی ایران و به دنبال آن پررنگ‌شدن فشار افکار عمومی بر دولت‌های اروپایی و آمریکا، فضا برای مذاکرات غیرعلنی و مخفیانه شکل بگیرد.

گزینه مذاکرات غیرعلنی بسیار جدی است؛ چر که در سایه برخی اتفاقات این امکان وجود ندارد که مانند ادوار پیشین ایران، سه کشور اروپایی عضو برجام، آمریکا، روسیه، چین و اتحادیه اروپا علنا در هتل کوبورگ وین گرد هم بیایند و در سایه حضور پررنگ عکاسان و خبرنگاران گفت‌وگوهای هسته‌ای را پیش ببرند.

 اروپایی‌ها و آمریکا از یک سو نگران گسترده‌ترشدن ابعاد فعالیت‌های هسته‌ای ایران هستند و از سوی دیگر نمی‌توانند به واسطه فشار افکار عمومی مذاکرات علنی با ایران داشته باشند، لذا بهترین گزینه و سناریو را برای مدیریت این شرایط در پیگیری مذاکرات مخفی و غیرعلنی می‌بینند.

 اکنون نمی‌توان انتظاری غیر از این موضع‌گیری‌ها از جانب امریکا و اروپا داشت؛ چرا که در‌حال‌حاضر فشار افکار عمومی به قدری بر اروپایی‌ها افزایش پیدا کرده که حتی کار به کفالت سیاسی چهره‌های پارلمانی اروپا هم کشیده شده است. در چنین شرایطی بدیهی است که طرف غربی برای تعدیل این فشارها و پاسخ‌گویی به افکار عمومی در ظاهر ادعای مذاکره‌نکردن با ایران را مطرح کند.

اگر این مذاکرات محرمانه احتمالی صورت بگیرد، یا به واسطه کشورهای میانجیگر منطقه مانند عمان، قطر و... خواهد بود یا از طریق دفتر حافظ منافع آمریکا». حالت سوم هم ناظر بر فعال‌شدن کانال اتحادیه اروپا است.

اگر پای کشوری مانند عمان در میان باشد، احتمالا تبادل پیام‌های تهران و واشنگتن و مذاکرات غیرعلنی صرفا به تلاش برای آزاد‌شدن زندانیان دوتابعیتی دو کشور ایران و آمریکا محدود شود. اما اگر مذاکرات از طرف دفتر حافظ منافع یا اتحادیه اروپا انجام شود، می‌تواند موضوعات کلان‌تری مانند برجام را هم در بر بگیرد.

 با وجود احتمال مذاکرات غیرمستقیم و محرمانه و تبادل پیام بین ایران و آمریکا، اگر تهران در شرایط کنونی به دنبال حصول توافق و به تبع آن بهبود وضعیت اقتصادی و معیشی است، باید به برخی امور هم سر‌و‌سامان بدهد و به نوعی آنها را مدیریت کند.

تهران مجبور است اختلافات پادمانی خود با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را هم حل‌وفصل کند.

شکل‌گیری کانال تبادل پیام یا آغاز پروسه مذاکرات محرمانه احتمالی بین تهران و واشنگتن  به معنای حصول توافق نیست، بلکه  مسیری است برای رسیدن به نقطه ایده آل تا از شر برخی موانع خلاص شد.