سفر سوم فرستاده ترامپ به لبنان؛ پروژه خلع سلاح کلید خورده؟
توماس باراک فرستاده رئیس‌جمهور آمریکا در سومین سفرش به بیروت پیام روشنی آورد: نه تضمینی برای مهار اسرائیل، نه مذاکره‌ای با حزب‌الله. آیا آمریکا در پی خلع سلاح است یا صرفاً بازیگر نمایشی دیپلماتیک در دل بحران لبنان است.
سومین سفر فرستاده آمریکایی توماس باراک، به لبنان حامل پیام‌هایی با شدت و وضوح بیشتر بود. او در این دیدار، با گستاخی، حزب‌الله را در دسته‌بندی «سازمان تروریستی خارجی» قرار داد و مسئولیت خلع سلاح آن را متوجه مقامات لبنانی دانست.
وی در عین حال که هیچ وعده ای برای تضمین پایبندی اسرائیل به هرگونه توافقی نداد، اذعان کرد که خلع سلاح حزب الله یک مساله داخلی برای لبنان است و آمریکا در حال حاضر به فکر تحریم مسئولان لبنانی نیست.
فرستاده ترامپ: آمریکا نمی‌تواند اسرائیل را به کاری مجبور کند
فرستاده رئیس‌جمهور آمریکا دونالد ترامپ به‌صراحت اعتراف کرد که «آمریکا نمی‌تواند اسرائیل را به انجام کاری مجبور کند» و پذیرفت که توافق آتش‌بس با لبنان که از ۲۷ نوامبر گذشته اجرایی شده، موفق نبوده است.
روزنامه العربی الجدید با انتشار یادداشتی با این محور نوشت که اشاره باراک به نبود تضمین برای مهار حملات اسرائیل، پرسش‌هایی را درباره بسته‌شدن راه بر مطالبه لبنان در این زمینه، در چارچوب طرح پیشنهادی واشنگتن و ملاحظات لبنانی نسبت به آن، مطرح کرد.
پیشنهاد لبنان برای توقف ۱۵ روزه تجاوزات اسرائیل
به‌ویژه که این موضع‌گیری همزمان بود با خبرهایی مبنی بر اینکه نبیه بری رئیس مجلس لبنان، قصد دارد در دیدار روز سه‌شنبه با باراک، پیشنهادی برای توقف همه تجاوزات اسرائیل به مدت ۱۵ روز را مطرح کند؛ طرحی که در این بازه، تلاش‌هایی در مسیر تعامل با حزب‌الله را شامل خواهد شد.
لبنان در مقابلِ پایبندی به خواسته‌های آمریکا، به‌ویژه در زمینه انحصار سلاح در دستان دولت، بر لزوم توقف حملات اسرائیل، خروج اسرائیل از پنج نقطه اشغالی، آزادی اسیران لبنانی، و آغاز روند بازسازی تأکید دارد.
هشدار تلویحی فرستاده ترامپ به بیروت
اما باراک در این سفر، تلویحاً هشدار داد که اگر دولت لبنان اقدام‌های عملی جدی و فوری اتخاذ نکند، این کشور باید خود سرنوشتش را رقم بزند و امورش را به‌تنهایی حل کند؛ سپس با ژستی «انعطاف‌پذیر» در قبال بیروت، گفت که فعلاً هیچ تحریمی علیه مقام‌های لبنانی اعمال نخواهد شد.
منابع رسمی لبنانی به «العربی الجدید» گفتند که باراک خواستار اقدام‌های عملی و سریع از سوی لبنان در خصوص خلع سلاح حزب‌الله است؛ به‌ویژه تدوین جدول زمانی و تعیین سازوکارهای روشن اجرایی، که از جنوب و شمال رود لیتانی با تمرکز بر سلاح‌های سنگین آغاز شود و سپس به بیروت، حومه آن، و در نهایت منطقه البقاع برسد. این روند باید به شکل متقابل انجام گیرد و هر گام با گامی از سوی طرف مقابل همراه باشد. در مقابل، لبنان بر توقف کامل تجاوزات و خروج اسرائیل از پنج نقطه اشغالی اصرار دارد تا ارتش لبنان بتواند به‌طور کامل مستقر شده و وظایفش را انجام دهد.
این منابع افزودند که لبنان بر پایبندی به سوگند ریاست‌جمهوری جوزف عون و بیانیه وزارتی دولت نواف سلام تأکید کرده و اعلام کرده که بدون ضمانت‌های اجرایی، نمی‌توان توافق جدیدی را پذیرفت؛ به‌ویژه در شرایطی که نقض‌های روزانه اسرائیل نسبت به توافق نوامبر ادامه دارد و همزمان با سفر باراک شدت یافته است. همچنین، لبنان بر ضرورت فعال‌سازی کمیته ناظر بر توقف اقدامات خصمانه تأکید دارد، چرا که این کمیته تا کنون نتوانسته نقش خود را ایفا کند.
به گفته این منابع، سفر باراک تاکنون هیچ پیشرفتی نداشته و همه‌چیز به ساعات آینده وابسته است. رایزنی‌ها همچنان ادامه دارد و لبنان بر لزوم دور نگه‌داشتن کشور از هرگونه جنگ پافشاری می‌کند، هرچند تمام سناریوها همچنان روی میز است.
جزئیات دیدار عون با باراک
طبق اعلام ریاست‌جمهوری لبنان در روز دوشنبه، عون در دیدار با فرستاده ترامپ، یادداشت اجرایی جامعی را به نمایندگی از دولت لبنان تسلیم کرده است؛ یادداشتی که شامل تعهداتی است که لبنان از زمان اعلام ۲۷ نوامبر تا بیانیه‌وزارتی و سوگند ریاست‌جمهوری بر آن تأکید کرده و هدف آن، نجات کشور از طریق گسترش حاکمیت دولت لبنان بر سراسر خاک با تکیه بر توان داخلی خود، انحصار سلاح در اختیار نیروهای نظامی قانونی، و تثبیت مرجعیت تصمیم‌گیری در خصوص جنگ و صلح در نهادهای قانونی کشور است.
بر اساس این بیانیه؛ همچنین تأکید شد که تمام این اقدامات باید به‌صورت همزمان و هماهنگ با حفظ حاکمیت لبنان بر تمامی مرزهای بین‌المللی‌اش انجام شود، در کنار آن روند بازسازی و راه‌اندازی فرآیند بهبود اقتصادی نیز آغاز شود. این مسیر باید با تضمین و حمایت کشورهای دوست و برادر لبنان در سراسر جهان همراه باشد؛ به‌گونه‌ای که سلامت، امنیت و کرامت تمامی مردم لبنان حفظ شود.
حزب‌الله: مقاومت در موضع ضعف نیست
از سوی دیگر، یک منبع پارلمانی در حزب‌الله به «العربی الجدید» گفت که «مواضع این جنبش از طریق سخنان شیخ نعیم قاسم دبیرکل اعلام می‌شود و اعتماد کامل به نقش نبیه بری، رئیس مجلس وجود دارد».
او تأکید کرد که «مقاومت در موضع ضعف نیست و آمریکا، به همراه اسرائیل، نمی‌توانند شروط خود را به ما تحمیل کنند».
این منبع بر ضرورت توقف تجاوزات اسرائیل، خروج از مناطق اشغالی، آزادی اسرا و آغاز روند بازسازی تأکید کرد و افزود: «سپس می‌توان درباره سایر مسائل که کاملاً داخلی هستند، بحث کرد...موضع حزب‌الله روشن است؛ توافقی در نوامبر گذشته اجرایی شد و حزب‌الله به آن پایبند بود، اما این اسرائیل بود که آن را نقض کرد. چه تضمینی وجود دارد که توافق جدید هم دچار نقض نشود؟ چرا باید به سمت توافق تازه رفت؟ آنچه مورد نیاز است، توقف تجاوزات اسرائیل است».
باراک: هیچ مذاکره‌ای با حزب‌الله انجام نداده‌ام
در گفت‌وگویی که دوشنبه شب از تلویزیون لبنان پخش شد، فرستاده ترامپ اظهار داشت که دیدارهایش با رئیس‌جمهور جوزف عون و نخست‌وزیر نواف سلام، «سازنده، سنجیده و امیدوارکننده» بود.
وی ادعا کرد: «ما در حال پیشرفت هستیم..آمریکا هیچ مطالبه‌ای ندارد، بلکه نیت ما نسبت به لبنان به‌عنوان یک دوست، راهنمایی آن به سطحی بالاتر از هماهنگی و انسجامی است که شایسته‌ی آن است».
وی افزود: «در پاسخ به درخواست کمک آمده‌ایم و پیشنهادهایی ارائه داده‌ایم تا راهی برای تفاهم میان تمام اجزایی که در رسیدن به آن ناکام مانده‌اند، بیابیم».
باراک تصریح کرد که شخصاً هیچ مذاکره‌ای با حزب‌الله نداشته و گفت: «اظهارات حزب‌الله مربوط به خودشان است و ما در این موضوع هیچ منفعتی نداریم، اما راه‌حل روشن است؛ مشکلی با شبه‌نظامیان حزب‌الله وجود دارد و اسرائیل نیز در خصوص انتظاراتش و روابطش با حزب‌الله موضعی کاملاً مشخص و قاطع دارد».
راهبرد هویج و چماق
این مقام آمریکایی در پاسخ به سوالی درباره راهبرد «هویج و چماق»، گفت: «این راهبرد در هر فرآیند مذاکره‌ای منطقی است. از نگاه ما، مسئله در غیاب اعتماد از سوی دولت لبنان، حزب‌الله و همچنین اسرائیل ریشه دارد. اگر توافقی در حال اجراست، چرا نتیجه نداده؟ این اولین سوال من از همه است. اگر من به‌عنوان پزشک آمده باشم تا بیماری را تشخیص دهم، چه چیزی رخ داده است؟».
او ادامه داد: «آنچه رخ داده، فقدان کامل اعتماد میان طرف‌هاست. مجموعه‌ای از مطالبات و شروط از سوی اسرائیل و دولت لبنان ارائه شده بود و انتظاراتی وجود داشت، اما هیچ‌یک از آن‌ها محقق نشدند. نتیجه این وضعیت، ادامه درگیری‌ها در جنوب است؛ مشکلی که تلاش‌ها برای تحقق اصلاحات دولت را نیز با مانع مواجه کرده. لبنان باید به قلب اقتصادی و گردشگری منطقه بدل شود، تمام».
باراک در ادامه اظهارات تحریک‌آمیز علیه مقاومت لبنان گفت: «همان‌طور که می‌دانید، در ایالات متحده، حزب‌الله به‌عنوان یک سازمان تروریستی خارجی شناخته می‌شود، اما در لبنان چنین نیست. این موضوع باید از سوی دولت لبنان با آنان مورد بررسی قرار گیرد. در مقطعی باید اسرائیلی‌ها را قانع کنیم که نقشه‌راه یا چارچوبی معنا‌دار برای همه وجود دارد تا به صلح برسیم و در نهایت به شکوفایی. چیزی که مردم لبنان به آن نیاز دارند، صلح و شکوفایی است. اکنون وقت آن رسیده است».
اظهارنظر درباره تمدید ماموریت یونیفل در لبنان
درباره تمدید مأموریت یونیفل در ماه آگوست آینده و موضع آمریکا در این خصوص، باراک گفت: «بخش‌هایی از آن همچنان در جریان است و در تلاشیم تا به توصیه‌ای درست درباره اقدامات لازم در ارتباط با نیروهای یونیفل برسیم».
منبع: فارس
دیدگاه تان را بنویسید